مصاحبه دکتر مسلم بگل با شبکه خبری تمپاپلاس
https://www.aparat.com/v/z982fgd
سلام عرض می‌کنم. من مسلم بگل، دکترای عالی کسب و کار، کارشناس ارشد مهندسی پزشکی، مدرس دانشگاه و مدیرعامل یک شرکت مهندسی پزشکی هستم. امیدوارم پاسخ‌هایم بتواند مکملی برای سوالات و ابهامات دانشجویان و علاقه‌مندان این رشته باشد.
تعریف شما از رشته مهندسی پزشکی چیست؟
تعریفی که من می‌خواهم از رشته مهندسی پزشکی داشته باشم، البته یک تعریف شخصی است. من مهندسی پزشکی را «مهندسی خدمات پزشکی» تعریف می‌کنم. این خدمات بسته به اینکه در کدام حوزه ارائه شوند، تعاریف متفاوتی پیدا می‌کنند. این خدمات می‌توانند در حوزه علمی، مانند مقالات علمی و پژوهش‌ها، یا در حوزه فنی و تعمیرات تجهیزات باشند. همچنین می‌توانند در حوزه فروش و بازرگانی ارائه شوند. اما در نهایت، همه این حوزه‌ها به نوعی با تجهیزات پزشکی مرتبط هستند.
امروزه پزشکان وابستگی بسیار زیادی به رشته ما دارند. شما پزشکی را پیدا نمی‌کنید که بگوید من بدون دستگاه پزشکی می‌توانم کاری را انجام دهم. در سال‌های گذشته، برای اندازه‌گیری اکسیژن خون بیمار، به ظاهر و ناخن‌های او نگاه می‌کردند. اما امروز با ورود دستگاه پالس اکسیمتر که حاصل تلاش مهندسان پزشک است، می‌توان با دقت بسیار بالا و به صورت درصدی این کار را انجام داد. این دستگاه یک نوآوری و حرکت بسیار خوبی بود که خدمات ارزنده‌ای را در حوزه پزشکی ایجاد کرد.
چرا رشته مهندسی پزشکی را انتخاب کردید؟
صادقانه بگویم، زمانی که در دوران پیش‌دانشگاهی بودم، صرفاً نام این رشته برای من جذابیت داشت و بدون اطلاعات دقیقی آن را انتخاب کردم. من در سال ۱۳۸۳ وارد رشته مهندسی پزشکی در دانشگاه دزفول شدم. در آن زمان، این رشته هنوز به خوبی در جامعه شناخته شده نبود و ما با این چالش مواجه بودیم که ماهیت آن را برای دیگران توضیح دهیم. بسیاری می‌پرسیدند مهندس هستی یا پزشک؟ و درک مفهوم یک رشته بین‌رشته‌ای برایشان دشوار بود.
در آن دوره، اطلاعات منسجمی در اینترنت وجود نداشت و من برای پیدا کردن مطلب درباره یک دستگاه، مجبور بودم در وب‌سایت‌های رشته‌های مختلفی چون مکانیک یا پزشکی جستجو کنم. همین موضوع انگیزه‌ای شد تا وب‌سایت «دزمد» (DezMed) را با هدف گردآوری و دسته‌بندی اطلاعات تجهیزات پزشکی راه‌اندازی کنم. من شروع به جمع‌آوری اطلاعات، ترجمه متون انگلیسی و دسته‌بندی دستگاه‌ها در حوزه‌های مختلف مثل تصویربرداری، اتاق عمل، آی‌سی‌یو و… کردم. این کار باعث شد یک پایگاه داده بسیار خوب ایجاد شود و مهم‌تر از آن، اطلاعات خود من نسبت به تجهیزات بسیار بالا رفت.
پیشنهاد شما برای فعالیت دانشجویان مهندسی پزشکی در دوران تحصیل چیست؟
پیشنهاد من برای دانشجویان مهندسی پزشکی، خصوصاً در دوران تحصیل، این است که تنها به سرفصل‌های دانشگاهی اکتفا نکنند. این سرفصل‌ها برای توانمندسازی یک دانشجو جهت ورود به بازار کار کافی نیستند. نقطه ضعف مشترک بسیاری از مهندسان پزشک، اطلاعات تجهیزاتی ضعیف آن‌هاست. در حالی که این درس معمولاً در ترم‌های پایانی ارائه می‌شود، شما از همان ابتدا باید روی آن کار کنید. خودتان را محدود به گرایش (بیوالکتریک، بیومکانیک و…) نکنید، زیرا در بازار کار این مرزها معنایی ندارند.
یکی از بهترین راه‌ها برای کسب توانمندی، فعالیت در انجمن‌های علمی دانشگاه است. زمانی که ما در دزفول دانشجو بودیم، انجمن علمی مهندسی پزشکی وجود نداشت، بنابراین خودمان آن را تأسیس کردیم. این انجمن‌ها بستری فوق‌العاده برای اجرای ایده‌ها، کسب تجربه عملی، مدیریت و ایجاد اعتماد به نفس هستند. اگر مسیر شغلی فارغ‌التحصیلانی که در انجمن‌های علمی فعال بوده‌اند را رصد کنید، می‌بینید که اغلب آن‌ها افراد موفقی هستند.
نقطه ضعف تمام مهندسین پزشکی چیست؟
همانطور که گفتم، نقطه ضعف اصلی، اطلاعات تجهیزاتی است. متأسفانه در ایران، گرایش‌های دانشگاهی ما بسیار کلی هستند (بیوالکتریک، بیومکانیک، بیومواد)، در حالی که در خارج از کشور، گرایش‌ها تخصصی‌تر هستند، مانند تصویربرداری (Imaging) یا ابزار دقیق (Instruments). اما واقعیت این است که مهندسی پزشکی یک حلقه اتصال بین رشته‌های مختلف است. شما نمی‌توانید یک متخصص بیومکانیک باشید اما از بخش‌های برقی دستگاه هیچ اطلاعی نداشته باشید. تمام این حوزه‌ها در یک دستگاه با هم ترکیب شده‌اند و یک مهندس پزشک موفق باید دیدی جامع به همه آن‌ها داشته باشد.
دانشجویان سال آخر رشته مهندسی پزشکی چکار کنند؟
اولین و مهم‌ترین نکته این است که مشاوران درستی انتخاب کنید. متأسفانه بسیاری از دانشجویان از افرادی مشاوره می‌گیرند که خودشان اطلاعات دقیقی از بازار کار ندارند و با القای ناامیدی، انگیزه آن‌ها را از بین می‌برند. با افراد موفق و فعال در بازار مشورت کنید.
دومین اشتباه رایج، عجله برای ثبت شرکت به صورت گروهی در همان ابتدای کار است. این کار اغلب از عدم اعتماد به نفس فردی نشأت می‌گیرد. شما ابتدا باید حجم کاری برای خودتان ایجاد کنید و سپس متناسب با آن، نیروی جدید اضافه کنید، نه اینکه ابتدا یک تیم تشکیل دهید و بعد به دنبال کار برای آن بگردید. این مسیر معمولاً به اختلاف و شکست منجر می‌شود.
و اما در مورد فروش؛ تصور نکنید که فروش تجهیزات پزشکی مانند بازاریابی کالاهای مصرفی است. این یک کار کاملاً تخصصی و علمی است. شما به عنوان یک «کارشناس علمی فروش»، باید با یک پزشک متخصص گفتگو کرده و او را با مستندات و دانش فنی، متقاعد کنید که محصول شما برتر است. این کار نیازمند مهارت و دانش بالایی است و دریچه‌ای برای ورود به دنیای ارتباطات حرفه‌ای و فرصت‌های آینده در حوزه‌های تولید، واردات و حتی تعمیرات است.
کسب اطلاع از شرکت های مهندسی پزشکی خصوصاً در نمایشگاه ها
فرصت نمایشگاه‌ها، به خصوص ایران هلث را از دست ندهید. این نمایشگاه‌ها فرصتی بی‌نظیر هستند که شرکت‌ها با تمام تجهیزاتشان از دفاتر خود بیرون می‌آیند و از شما می‌خواهند که محصولاتشان را ببینید. این بهترین موقعیت برای آشنایی با بازار، برقراری ارتباط و مشاوره گرفتن است. پس از آن، مطالعات خود را روی تجهیزات پزشکی تخصصی‌تر کنید. یک حوزه را انتخاب کنید، مثلا تصویربرداری، و پروژه پایانی خود را در همان راستا تعریف کنید. این کار به شما کمک می‌کند رزومه‌ای قوی و تخصصی بسازید.
درباره رزومه نظرتون چی هست؟
رزومه شما، شناسنامه عملکرد و معرف شماست، پیش از آنکه خودتان دیده یا شنیده شوید. اغلب شرکت‌ها قبل از مصاحبه، از شما رزومه می‌خواهند. پس این برگه کاغذ، نماینده تمام شخصیت حرفه‌ای شماست. این برگه نباید سفید باشد. باید آن را با فعالیت‌هایتان پر کنید. هر کاری که کرده‌اید را بنویسید. شرکت در دوره‌ها، نمایشگاه‌ها و کارهای عملی، رزومه شما را فعال و پربار می‌کند. کارفرما با دیدن چنین رزومه‌ای متوجه می‌شود شما در دوران دانشجویی نیز فردی پویا و باانگیزه بوده‌اید و اگر برایتان هزینه کند، بازدهی بیشتری خواهید داشت. یک رزومه فعال شما را از فردی که صرفاً روزمرگی کرده و سر کلاس رفته، کاملاً متمایز می‌کند.
جناب بگل در حال حاضر مشغول چه کاری هستید؟
حوزه تخصصی من تجهیزات تنفسی (Respiratory) است که شامل دستگاه‌هایی مانند ونتیلاتور، ماشین بیهوشی، سی‌پپ و بای‌پپ، هم در سطح بیمارستانی و هم در حوزه مراقبت در منزل (Homecare) می‌شود. در کنار آن، به دلیل علاقه شخصی، در حوزه آموزش نیز با تالیف کتاب و برگزاری دوره‌ها فعالیت می‌کنم. کتاب اولم با عنوان «تجهیزات پزشکی و کلینیکی» با هدف ایجاد یک منبع جامع در زمینه تجهیزات پزشکی نوشته شد و کتاب بعدی که به زودی رونمایی می‌شود، بیمارستان را از زاویه دید یک مهندس پزشک و با جزئیاتی مانند تفاوت بخش‌های مختلف (ICU, CCU, NICU و…) بررسی می‌کند.
آینده رشته مهندسی پزشکی رو چطور تصور می کنید؟
بدون کلیشه‌گویی، آینده این رشته بسیار روشن است. پیشرفتی که من در این چند سال دیده‌ام فوق‌العاده بوده است. روز به روز دستگاه‌ها و تکنولوژی‌های جدیدی وارد می‌شوند و بخش بیشتری از کار پزشکان به تجهیزات واگذار می‌شود. در واقع، مهندسی پزشکی در حال تبدیل شدن به پزشکیِ مهندسی‌شده است که درمان را هدایت می‌کند. در ایران نیز شرکت‌های دانش‌بنیان توانمندی در حال تولید دستگاه‌های پیشرفته‌ای مانند ونتیلاتور و ماشین بیهوشی با استانداردهای جهانی هستند که حتی به کشورهای دیگر صادر می‌شوند. این نشان می‌دهد که با خودباوری و توانمندسازی، آینده درخشانی در انتظار این رشته است.
و صحبت پایانی دکتر بگل…
صحبت پایانی من با دانشجویان، فارغ‌التحصیلان و تمام علاقه‌مندان این رشته است. اول اینکه امیدتان را از دست ندهید و نگذارید کسی شما را ناامید کند. شما زحمت کشیده‌اید و الان موقع ثمره دادن تلاشتان است. اگر فکر می‌کنید کار نیست، دلیلش این است که خودتان را به اندازه کافی توانمند نکرده‌اید. اگر بلد باشید، فضا شما را به سمت خودش می‌کشد. و نکته آخر اینکه، موفقیت در دقت به جزئیات است. نکات به‌دردبخور را از صحبت‌های افراد باتجربه استخراج کنید و روی آن‌ها تمرکز نمایید. و این جمله را به خاطر بسپارید:
«خوب شنیدن را بیاموزیم، فرصت‌ها به آرامی در می‌زنند.»